28 lutego w Dąbrowie Górniczej odbyło się drugie w tym miesiącu posiedzenie Zarządu Związku. Tym razem posiedzenie zostało połączone ze spotkaniem z parlamentarzystami z woj. śląskiego. Samorządowcy z udziałem posłów i senatorów z naszego regionu rozmawiali przede wszystkim o trudnej sytuacji finansowej samorządów lokalnych, kosztach reformy oświaty i problemach w służbie zdrowia.
Przewodniczący Związku rozpoczął spotkanie od odniesienia się do aktualnej kondycji finansowej samorządów lokalnych. Przypomniał kilka faktów, które w ostatnim czasie negatywnie wpływają na budżety samorządowe:
- Zmiany w podatku PIT, rosnące koszty realizacji zadań publicznych, rosnące wydatki oraz zbyt niskie poziomy dotacji na zadania zlecone – wymienił Piotr Kuczera.
Stan budżetów gmin i powiatów bezpośrednio rzutuje na możliwość i jakość realizowania kluczowych usług publicznych. Jedną z ważniejszych usług i jednocześnie najbardziej kosztochłonną jest edukacja. Anna Grygierek, Burmistrz Strumienia, Członek Zarządu Związku wyjaśniła podczas spotkania, że obciążenia finansowe w zakresie oświaty to wynik między innymi istotnej różnicy między bieżącymi wydatkami na oświatę, a środkami otrzymywanymi z budżetu państwa:
- Subwencja oświatowa nie pokrywa realnych kosztów. Drugim czynnikiem wpływającym na finansowanie oświaty jest dwukrotny wzrost wydatków majątkowych na ten cel – powiedziała Anna Grygierek, dodając:
Do głosu Burmistrz Strumienia dołączył Krzysztof Matyjaszczyk, Prezydent Częstochowy, Zastępca Przewodniczącego Związku, zwracając uwagę na problemy finansowe w służbie zdrowia:
- Dzisiaj wiele samorządów pokrywa ujemny wynik finansowy szpitali z własnego budżetu. Czasem to finansowanie wynosi kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt milionów złotych w skali roku. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku zakwestionował obowiązek pokrywania strat szpitali przez samorządy lokalne. Jednak jeśli gminy i powiaty nie wspierałyby finansowo szpitali – na przykład poprzez niezbędne remonty czy modernizacje - to wiele z nich przestałoby funkcjonować – powiedział Wiceprzewodniczący Związku.
W dyskusji pojawił się też ważny postulat samorządowy związany ze sposobem stanowienia prawa w Polsce. Samorządowcy zaznaczyli, że wiele ważnych z punktu widzenia życia mieszkańców, a związanych z zadaniami samorządów lokalnych, projektów ustaw procedowanych jest w formie projektów poselskich.
- Taka ścieżka legislacji pomija konsultacje z różnymi środowiskami, także samorządowym. W pracach nie uwzględnia się głosu tych, którzy wprowadzają przepisy w życie. To nie jest wyraz krytyki, a chęć wspólnego wypracowywania rozwiązań, które odpowiadają na realne potrzeby – powiedział Marian Błachut, Burmistrz Czechowic-Dziedzic, Członek Zarządu Związku.
W spotkaniu uczestniczyli posłowie i senatorowie reprezentujący wszystkie opcje polityczne z terenu województwa śląskiego, które są obecnie reprezentowane w Parlamencie RP. Strona samorządową i parlamentarna wspólnie uzgodniła, że takie spotkanie, jak to w Dąbrowie Górniczej, powinno stać się regułą.
Jakie tematy zdominowały posiedzenie Zarządu Związku?
Jednym z ważniejszych tematów poruszonych podczas posiedzenia Zarządu Związku były konsultacje Strategicznego Studium Lokalizacyjnego Inwestycji Centralnego Portu Komunikacyjnego. Marcin Bazylak, Prezydent Dąbrowy Górniczej w jego trakcie przedstawił stanowisko w tej sprawie:
- Czujemy się bezsilni, bo konsultacje w tej sprawie prowadzone są on-line albo korespondencyjnie. Budzi to niepokój wśród mieszkańców, przedsiębiorców i samych samorządowców - tłumaczył Prezydent Dąbrowy Górniczej i dodając:
- Apelujemy o przeprowadzenie rzetelnego procesu konsultacji ze wszystkimi interesariuszami. Postulujemy też o przeanalizowanie przebiegu nowych korytarzy drogowych i kolejowych, tak aby uniknąć kataklizmu urbanistycznego i planistycznego w różnych miejscach Polski.
Dyskusja podczas posiedzenia Zarządu Związku oscylowała też wokół kwestii związanych z infrastrukturą oświetleniową, niezbędnych zmian w przepisach dotyczących Pracowniczych Planów Kapitałowych oraz gospodarki odpadami komunalnymi.
Samorządowcy omówili m.in. potrzebę wprowadzenia koniecznych zmian w przepisach dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi z perspektywy gmin o charakterze wiejskim.
- Chcemy usiąść do rozmów i przygotować nową ustawę dotyczącą gospodarki odpadami. Popieramy też inicjatywę powołania zespołu rządowo-samorządowego, który ma się zająć systemowymi rozwiązaniami w tym zakresie – mówił Ireneusz Czech, Wójt gminy Kochanowice, członek Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, wprowadzając do tematyki stanowiska w tej sprawie.
- Jednocześnie - wiedząc jak długim procesem jest stanowienie nowego prawa - dostrzegamy pilną potrzebę dokonania pewnych zmian w aktualnych przepisach. Powinny one dotyczyć w szczególności częstotliwości odbierania zmieszanych odpadów oraz bioodpadów na terenach wiejskich. Bardzo ważne jest też jednoznaczne określenie, co ustawa rozumie pod pojęciem „mieszkaniec” czy „zamieszkuje mieszkaniec” – uzupełnił Ireneusz Czech.
Wśród przyjętych przez Zarząd Związku stanowisk, znalazło się również to w sprawie przejazdów kolejowych na drogach gruntowych i drogach leśnych. Samorządowcy odnieśli się w nim do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami i ich usytuowanie.
- Od dwóch lat Polskie Koleje Państwowe realizując nowe inwestycje, w ramach porządkowania terenu, likwidują istniejące przejazdy kolejowe na drogach dojazdowych do pól i drogach leśnych. To z kolei prowadzi do tego, że rolnicy nie mogą dojechać do pól zlokalizowanych po drugiej stronie torowiska. Natomiast straż pożarna, w przypadku interwencji, nie może dojechać do pożarów, które mają miejsce na terenie Lasów Państwowych – mówił Ireneusz Czech w trakcie posiedzenia Zarządu.
Zarząd Związku przyjął również uzgodnienia w sprawie obchodów 30. rocznicy restytucji samorządu lokalnego w Polsce. Śląski Związek Gmin i Powiatów z okazji przypadającego w tym roku święta samorządności planuje zorganizowanie cyklu działań, których wspólnym mianownikiem jest podniesienie świadomości społecznej w zakresie roli i zadań samorządu lokalnego.
ŚZGiP – jest największą regionalną organizacją samorządową w Polsce, zrzeszającą obecnie 140 jednostek samorządu terytorialnego z woj. śląskiego (w tym wszystkie miasta na prawach powiatu), jego misją jest służba na rzecz dobra publicznego w województwie śląskim poprzez wspieranie społeczności i samorządów lokalnych (www.silesia.org.pl).