27 sierpnia w Starostwie Powiatowym odbyło się niecodzienne spotkanie. Żydowskie stowarzyszenie Ahawas Tora zwróciło się z prośbą, aby w sali starostwa mogła odbyć się ceremonia wręczenia nadanych na jego wniosek przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Nrodowego odznak Za opiekę nad zabytkami Joannie i Michałowi Lorencom z Bierunia.

Państwo Lorencowie są pierwszymi w powiecie (od czerwca 2011 roku) społecznymi opiekunami zabytków. Ich zainteresowania związane są przede wszystkim z cmentarzem żydowskim w Bieruniu i innymi obiektami kultury żydowskiej. Oboje zostali zarekomendowani na społecznych opiekunów zabytków przez Komisję Rabiniczną ds. Cmentarzy z siedzibą w Warszawie. Od lat zajmują się dbaniem o porządek na terenie bieruńskiej nekropolii żydowskiej, prowadzą zajęcia edukacyjne mające na celu przybliżenie historii tego miejsca i kultury żydowskiej. Są także inicjatorami innych przedsięwzięć służących ratowaniu zabytków żydowskiej religii i kultury oraz budowie poprawnych polsko-żydowskich relacji.

Działają także poza granicami naszego województwa a nawet kraju.

Michał Lorenc od lat szczególnie interesuje się kulturą żydowską, przeszłością i współczesnymi losami Żydów z Rymanowa na Podkarpaciu. W miasteczku tym znajduje się jedna z najstarszych w Polsce murowana synagoga, a na cmentarzu żydowskim, założonym w drugiej połowie XVI wieku, zachowało się około dwustu nagrobków oraz dwa ohele (grobowce) kryjące szczątki cadyków Menachema Mendla (1745-1815) i Cwi Hirsza Kohena (1788-1847), kwatera żołnierzy wyznania mojżeszowego poległych podczas I wojny światowej. W Rymanowie urodził się wybitny fizyk Izydor Izaak Rabi - laureat Nagrody Nobla, współtwórca bomby atomowej, doradca ds. nauki prezydenta USA Dwighta Eisenhowera.

Michał Lorenc wraz z bratem Adamem był w 2005 roku w kręgu założycieli stowarzyszenia Spotkanie - Rymanów, które od 2008 roku z dużym rozmachem organizuje Dni Pamięci o Żydowskiej Społeczności Rymanowa, z udziałem przedstawicieli środowisk żydowskich z Izraela, USA i oczywiście Polski, a także polskiego Kościoła.

Dekoracji Joanny i Michała Lorenców dokonali starosta bieruńsko-lędziński Bernard Bednorz i rabin Marcin Natan Dudek-Lewin, reprezentujący organizację Ahawa Tora. W uroczystości uczestniczyli m.in. przewodnicząca Rady Powiatu Anna Kubica, członkowie Zarządu Powiatu, burmistrz Bierunia Krystian Grzesica, radni powiatowi i miejscy, dyrektorzy szkół i placówek kultury w Bieruniu, grupa naczelników wydziałów starostwa.

Joanna i Michał Lorencowie odebrali od starosty, burmistrza, przedstawicieli stowarzyszenia Ahawas Tora serdeczne gratulacje i podziękowania za zaangażowanie, owocną działalność. Okolicznościowy list od naczelnego rabina Polski Michaela Schudricha odczytał i przekazał uhonorowanym Jakub Staszewski.

Wśród gości byli Magdalena Zykiert i Adam Lorenc, którym w tym samym dniu, również na wniosek Ahawas Tora, wręczono odznaki Za opiekę nad zabytkami podczas sesji Rady Miejskiej w Sosnowcu.

* * *

Stowarzyszenie Ahawas Tora (Miłość do Tory; Tora to pięć pierwszych ksiąg Biblii, najważniejszy tekst objawiony judaizmu) skupia ortodoksyjnych Żydów zamieszkałych w Polsce. Jest jedną z trzech organizacji w kraju, którymi członkami są ortodoksyjni przedstawiciele społeczności żydowskiej. Siedziba główna stowarzyszenia mieści się w Poznaniu. Oprócz działalności religijnej zajmuje się działaniami związanymi z zachowaniem dziedzictwa kultury Żydów Polskich oraz działaniami mającymi zapobiegać wszelkim przejawom ksenofobii, rasizmu i antysemityzmu. ■MR

Zdjęcia: Marian Ryglewicz